Au pair po szwajcarsku vs niania po szwajcarsku

Byłam au pair w Szwajcarii. Jestem nianią w Szwajcarii.

Od niedawna pracuję dla nowej rodziny, ale teoretycznie robię to samo: odprowadzam, przyprowadzam, bawię się, rozmawiam, gotuję, sprzątam i tak, jakby nie patrzeć, każdego dnia staję na głowie, aby moim podopiecznym było dobrze, kiedy ich rodzice są w pracy.

Z perspektywy wykonywanych obowiązków praca au pair jest zatem podobna do pracy niani, tak samo jak praca niani jest podobna do pracy au pair. Jednak, o ile au pair można uznać za nianię, o tyle nianię należy uznać po prostu za nianię, nie zaś za au pair. Bo au pair to owszem, niania, jednak niania to nie au pair. Nadal nie wiecie, o co mi chodzi? Poniższe zestawienie powinno Wam już całkowicie rozjaśnić sytuację.

	Au pair w Szwajcarii	Niania w Szwajcarii
1. Czas trwania umowy	rok / 2 lata	do uzgodnienia
2. Czas pracy	max 30 godzin w tygodniu	do uzgodnienia
3. Obowiązki	opieka nad dziećmi, nauka języka obcego	opieka nad dziećmi
4. Wynagrodzenie	kieszonkowe	normalna pensja
5. Wiek	16 – 30 lat	teoretycznie nie ma znaczenia
6. Mieszkanie	z rodziną goszczącą	we własnym zakresie
7. Ubezpieczenie, podatki itd.	opłacane przez pracodawcę	opłacane przez pracownika
8. Możliwość podjęcia dodatkowej pracy	nie może	może
9. Cel	wymiana kulturowa, pomoc przy dzieciach	praca, zarobek

1. Czas trwania umowy

Standardowy pobyt au pair u rodziny goszczącej wynosi  10 – 12 miesięcy. W Szwajcarii można pracować jako au pair maksymalnie dwa lata.

2. Czas pracy

Teoretycznie ilość godzin pracy au pair jest ograniczona i wynosi średnio 30 w ciągu tygodnia. Teoretycznie, bo oczywiście pracując z dziećmi trzeba być dyspozycyjnym i liczyć się z tym, że rodzina może poprosić o pomoc z dnia na dzień, z reguły w przypadku nagłej choroby dziecka. W Szwajcarii za przekroczenie 30 godzin tygodniowo dostawałam więcej wolnego, najczęściej w postaci mniej przepracowanych godzin w ciągu kolejnych tygodni.

Pracę niani można wykonywać w wymiarze pełnoetatowym (najczęściej z malutkimi dziećmi, które nie chodzą jeszcze do żłobków, czy przedszkoli). Przeważnie jednak można natknąć się na oferty obejmujące jedynie kilka, bądź kilkanaście godzin tygodniowo. Jedna z moich znajomych po fachu pracuje na przykład dla trzech różnych rodzin i w ten sposób wypełnia sobie etat.

3. Obowiązki

Podstawowym obowiązkiem zarówno au pair, jak i niani, jest opieka nad dziećmi. Często dochodzą do tego drobne prace domowe, czy robienie zakupów. Dodatkowo au pair przebywająca w Szwajcarii musi wziąć udział w kursie językowym (120 godzin, które obowiązkowo musi opłacić rodzina goszcząca). Najpopularniejszymi językami są oczywiście niemiecki i francuski.

4. Wynagrodzenie

Zamiast wypłaty au pair otrzymuje miesięczne „kieszonkowe”, które w Szwajcarii wynosi standardowo 700 franków. Tą sumę  może przeznaczyć na własne przyjemności (patrz: pkt 5 i 6).

Wynagrodzenie niani w Szwajcarii zależy od jej wieku, doświadczenia i wykształcenia, obowiązków jakie wykonuje, ilości dzieci, które ma pod opieką i oczywiście kantonu, w którym pracuje. Standardowa stawka godzinowa niani w Zurychu i okolicach wynosi około 25 franków.

5. Wiek

Odnośnie au pair istnieją pewne ograniczenia wiekowe. W Szwajcarii osoba wykonująca tą pracę nie może mieć mniej niż 16, ani więcej niż 30 lat. Nie może być również w związku małżeńskim ani mieć własnych dzieci.

W przypadku niani nie ma tego typu ograniczeń. Spotkałam się jednak z opiniami, że zbyt młody wiek może być przeszkodą w wykonywaniu tego typu zawodu. Wiele rodzin woli osoby „dojrzalsze” i, co się z tym wiąże, a przynajmniej powinno, bardziej odpowiedzialne. Nie jest to jednak zasadą, bo z kolei osoby młodsze, bez większego doświadczenia, najzwyczajniej w świecie cenią się niżej.

6. Mieszkanie

Au pair powinna mieć zapewnione miejsce, w którym może sobie spokojnie mieszkać oraz wyżywienie. Najczęściej jest to osobny pokój w domu u rodziny goszczącej (nierzadko z własną łazienką). Au pair nie płaci za wynajem pokoju, tak samo jak i za posiłki, które ma prawo jeść wspólnie z rodziną.

Niania sama dba o swoje warunki mieszkaniowe. Jeśli gotuje dla dzieci – często również je razem z nimi. Zdarzają się także tak zwane nianie live-in, czyli mieszkające z rodziną, podobnie jak au pair. Wtedy z ich pensji automatycznie odciągane są koszty wyżywienia i mieszkania. W Szwajcarii wynoszą one standardowo 990 franków miesięcznie.

7. Ubezpieczenie, podatki itd.

Rodzina goszcząca ma obowiązek zapewnić au pair nie tylko mieszkanie i wyżywienie, ale również opłacać podatki, należne składki i ubezpieczenie. W przypadku tego ostatniego zdarza się, że au pair musi ponieść połowę kosztów ubezpieczenia.

Jak nie trudno się domyślić, niania o wszystko musi zadbać sobie sama. Poza ubezpieczeniem od nagłych wypadków, które opłaca pracodawca (jeśli pracujemy dla niego minimum 8 godzin tygodniowo), każda osoba mieszkająca w Szwajcarii ma obowiązek płacenia miesięcznych składek na dowolnie wybraną kasę chorych.

8. Możliwość podjęcia dodatkowej pracy

To, co uważam za bardzo istotne w przypadku au pair w Szwajcarii jest fakt, że legalnie osoba ta nie może podjąć żadnej dodatkowej pracy na terenie kraju. A to bardzo zawęża horyzonty.  Au pair pracuje mało – osobiście zdarzało mi się „wyrabiać” niewiele ponad 20 godzin tygodniowo – a dostaje, jak na szwajcarskie realia, niewiele. Aż chciałoby się popracować trochę w weekend, a tu klops – nie można. No chyba, że jakimiś nielegalnie wykombinowanymi dojściami, ale tego nie polecam, a już na pewno nie w Szwajcarii 🙂

9. Cel

I tu dochodzę do sedna sprawy, bo uważam, że au pair i nianię różni wbrew pozorom bardzo dużo. O ile niania to po prostu jeden z wielu powszechnych zawodów, do których nierzadko wymagane są odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie, o tyle au pair to tak naprawdę program polegający na wymianie kulturowej. Jego celem jest integracja osoby z innego kraju z rodziną goszczącą, wzajemna edukacja, nauka języka obcego, a to wszystko w oparciu o pomoc w ramach opieki nad dziećmi. Wiele au pair zaczyna z minimalną, bądź zerową znajomością języka, w którym ma się komunikować z dziećmi. Często zdarza się również, że od au pair nie jest wymagane doświadczenie. W przypadku niani trudno sobie wyobrazić taką sytuację.

Chciałabym podkreślić, że powyższe zestawienie jest bardzo zgeneralizowane, bo jak wiadomo, ile reguł tyle wyjątków, a może nawet i więcej niż reguł. Osobiście znam dziewczyny, które w Szwajcarii pracują dodatkowo, lub też nie mieszkają z rodziną goszczącą, a wciąż są au pair. Chociaż cele au pair i niani są różne, wszystko tak naprawdę sprowadza się do jednego: opieki nad dziećmi. Zarówno au pair, jak i niania są zatrudniane w Szwajcarii legalnie. Należy jednak pamiętać, że ich umowy różnią się jednak między sobą, ponieważ au pair w rzeczywistości nie jest prawdziwym zawodem.

A na koniec strony, na których można szukać pracy jako au pair:

Aupair world

Great au pair

i niania:

Babysitting 24

Betreut

Rock my baby